Isaiah 40

* 40.1 Isa 12.1

* 40.4 Isa 45.2

l 40.6 Q ms Gk Vg: MT and he said

* 40.7 v 24; Ps 90.5, 6

m 40.7–8 Q ms Gk lack when the breath . . . flower fades

n 40.9 Or O herald of good news to Zion

o 40.9 Or O herald of good news to Jerusalem

p 40.12 Q ms: MT lacks of the sea

q 40.14–16 Q ms lacks Who taught him . . . burnt offering

* 40.17 Isa 29.7; 30.28

r 40.20 Meaning of Heb uncertain

* 40.24 v 7; Isa 17.10, 11, 13; 41.16

* 40.25 v 18

* 40.27 Isa 25.1; 49.4, 14; 54.8; Lk 18.7, 8

Isaiah 41

* 41.5 Ps 67.7

* 41.6 Isa 40.19

* 41.7 Isa 40.19, 20

* 41.11 Isa 17.13; 45.24

* 41.12 Isa 17.14; 29.20

* 41.13 v 10; Isa 42.6

s 41.14 Cn: Heb men of

* 41.15 Mic 4.13

* 41.18 Isa 35.6, 7; 43.19

* 41.21 v 1; Isa 43.15

* 41.22 Isa 43.9; 45.21

t 41.25 Compare Q ms Gk: MT he shall call on my name

u 41.25 Cn: Heb come

* 41.25 v 2; Isa 10.6

v 41.27 Cn Compare Q ms: Heb First to Zion—Behold, behold them

* 41.27 v 4; Isa 40.9

* 41.28 Isa 40.13, 14; 46.7; 63.5

* 41.29 v 24; Isa 44.9; Jer 5.13

Isaiah 42

* 42.4 vv 10, 12; Isa 40.28

w 42.6 Meaning of Heb uncertain

* 42.8 Isa 48.11

* 42.9 Isa 48.3, 6

x 42.10 Cn: Heb Those who go down to the sea

* 42.10 Isa 33.3; 40.3

* 42.12 v 4; Isa 24.15

* 42.14 Isa 57.11

y 42.20 Heb mss: MT You see many things but do

* 42.20 Jer 6.10

* 42.21 Isa 58.13

* 42.22 Isa 10.6; 24.18, 22

z 42.24 Gk Tg: Heb we sinned

* 42.24 Isa 30.15; 48.18

Isaiah 43

* 43.1 Isa 44.2, 6, 21

* 43.4 Isa 63.9

* 43.9 Isa 41.21, 22

* 43.10 Isa 41.4; 42.1; 44.6, 8

* 43.11 Isa 45.21

a 43.14 Meaning of Heb uncertain

* 43.14 Isa 13.14, 15; 41.14

* 43.17 Ex 14.4–9, 25

* 43.18 Jer 16.14

* 43.20 Isa 48.21

* 43.21 v 1; Ps 102.18; Lk 1.74, 75

* 43.26 v 9; Isa 1.18

Isaiah 44

b 44.4 Q ms: MT in the midst of grass

c 44.7 Cn: Heb from my placing an eternal people and things to come

d 44.7 Tg: Heb them

* 44.7 Isa 41.4, 22

* 44.11 Isa 1.29; 42.17

* 44.15 vv 17, 19; 2 Chr 25.14

e 44.16 Cn Compare Gk Syr: Heb he eats, he roasts a roast

f 44.16 Q ms: MT I see

* 44.18 Isa 1.3; 6.9, 10

g 44.21 Q ms Compare Gk Syr Tg: MT you will not be forgotten by me

* 44.21 vv 1, 2; Isa 46.8; 49.15

* 44.24 v 2; Isa 40.14, 22; 43.14

* 44.27 Isa 42.15; 43.16

* 44.28 Isa 14.32; 45.1, 13

Isaiah 45

* 45.1 v 5; Isa 44.28; Jer 50.3, 35

h 45.2 Q ms Gk: MT the swellings

* 45.5 v 6; Ps 18.39; Isa 44.6, 8

* 45.6 v 5; Isa 43.5; Mal 1.11

i 45.8 Q ms: MT that they may bring forth salvation

j 45.9 Cn: Heb with the potsherds or with the potters

k 45.11 Cn: Heb Ask me of things to come

* 45.12 v 18; Neh 9.6; Isa 42.5

l 45.13 Heb him

* 45.13 v 2; Isa 41.2; 44.28; 52.3

* 45.15 Isa 8.17; 43.3

* 45.16 Isa 44.9, 11

* 45.18 vv 5, 12; Gen 1.2, 26; Isa 42.5

m 45.21 Syr Vg: Heb let them take counsel

* 45.21 v 5; Isa 41.23, 26; 43.3, 11

* 45.22 Num 21.8, 9; Isa 30.15; 49.6, 12

* 45.24 Isa 41.11; 54.17

* 45.25 Isa 53.11; 60.19

Isaiah 46

* 46.2 Jer 43.12, 13

* 46.3 v 12; Isa 10.21, 22; 45.19; 63.9

* 46.5 Isa 40.18, 25

* 46.6 Isa 40.19; 44.15, 17

* 46.7 v 1; Isa 40.20; 41.26, 28; 44.17; 45.20

n 46.8 Meaning of Heb uncertain

* 46.8 Isa 44.19, 21; 48.8

* 46.9 Isa 41.26, 27; 45.5, 21

* 46.11 Isa 18.6; 37.26; 41.2, 25

* 46.12 v 3; Isa 48.4; Jer 2.5

* 46.13 Isa 43.7; 44.23; 61.11

Isaiah 47

o 47.3 Meaning of Heb uncertain

* 47.4 Isa 41.14

* 47.5 v 7; Isa 13.10, 19; 23.2; Dan 2.37

* 47.7 v 5; Isa 42.25; 45.21

* 47.10 v 8; Ps 52.7; Isa 29.15; 44.20

* 47.11 v 9; Isa 57.1; 1 Thess 5.3

* 47.12 v 9

p 47.13 Meaning of Heb uncertain

q 47.13 Gk Syr Compare Vg: Heb from what

* 47.14 Nah 1.10; Mal 4.1

Isaiah 48

r 48.1 Cn: Heb waters

* 48.5 Ezek 2.4; 3.7

* 48.6 Isa 42.9; 43.19

* 48.9 v 11; Ps 78.38; Isa 30.18

s 48.10 Cn: Heb with

t 48.11 Gk OL: Heb for why should it

* 48.15 Isa 41.2; 45.1, 2

* 48.22 Isa 57.21

Isaiah 49

* 49.3 Isa 42.1; 44.23

* 49.4 Isa 65.23

* 49.5 Isa 12.2; 27.12; 43.4; 44.2, 23

u 49.8 Meaning of Heb uncertain

v 49.9 Or the trails

* 49.11 Isa 40.4; 62.10

w 49.12 Q ms: MT Sinim

* 49.12 Isa 43.5, 6

* 49.14 Isa 40.27

* 49.15 Isa 44.21

* 49.16 Song 8.6; Isa 62.6, 7

x 49.17 Or Your children come swiftly; your destroyers

* 49.17 v 19

* 49.18 Isa 43.5; 45.23; 52.1; 60.4

* 49.20 Isa 54.1–3

* 49.21 Isa 1.8; 5.13; 27.10; 54.6, 7

* 49.22 Isa 60.4; 62.10; 66.20

y 49.24 Q ms Syr Vg: MT of a righteous person

* 49.25 Isa 14.1, 2; 25.9

* 49.26 v 7; Isa 9.4, 20; 43.3; 45.6

Isaiah 50

z 50.2 Or die on the thirsty ground

a 50.4 Cn: Heb of those who are taught

* 50.10 Isa 9.2; 12.2; 49.2, 3; Eph 5.8

b 50.11 Syr: Heb you gird yourselves with firebrands

Isaiah 51

* 51.1 v 7; Ps 94.15

* 51.4 Ps 50.7; Isa 2.3; 42.4, 6

c 51.6 Or in like manner

* 51.8 v 6; Isa 50.9

* 51.14 Isa 38.18; 49.10; 52.2

* 51.15 Jer 31.35

d 51.16 Syr: Heb planting

* 51.18 Isa 59.21

e 51.19 Q ms Gk Syr Vg: MT how may I comfort you?

* 51.19 Isa 9.20

* 51.20 Isa 5.25; 42.25; 66.15

f 51.21 Or humbled

* 51.21 Isa 29.9; 54.11

* 51.22 v 17; Jer 50.34

Isaiah 52

g 52.2 Cn: Heb rise up, sit

* 52.2 Isa 9.4; 29.4; 51.14

* 52.4 Gen 46.6

h 52.6 Q ms Syr Vg Tg: MT therefore on

* 52.6 Isa 49.23

* 52.8 Isa 62.6

* 52.9 Isa 44.23, 26; 48.20

i 52.14 Syr Tg: Heb you

* 52.14 Ps 22.6, 7; Isa 53.2, 3

j 52.15 Meaning of Heb uncertain

Isaiah 53

* 53.2 Isa 11.1; 52.14

k 53.3 Or a man of sorrows

l 53.3 Or as one who hides his face from us

* 53.3 v 10; Ps 22.6; Jn 1.10, 11

* 53.6 v 11

* 53.8 vv 5, 12

m 53.9 Q ms: MT and in his death

n 53.9 Cn: Heb with a rich person

o 53.10 Meaning of Heb uncertain

* 53.10 vv 3–6; Isa 46.10; 54.3

p 53.11 Or and he shall find satisfaction. Through his knowledge, the righteous one

* 53.11 vv 5, 6; Jn 10.14–18; Rom 5.18, 19

Isaiah 54

* 54.2 Isa 49.19, 20

* 54.3 Isa 43.5, 6; 49.19, 23

* 54.6 Isa 62.4

* 54.7 Isa 26.20; 43.5

* 54.8 vv 5, 10; Isa 49.10, 13; 60.10

* 54.10 v 8; Ps 89.33, 34; Isa 51.6

q 54.11 Or lapis lazuli

* 54.14 v 4; Isa 9.4; 14.4; 62.1

* 54.17 Isa 29.8; 45.24; 50.8, 9

Isaiah 55

* 55.2 Isa 25.6; 62.8, 9; Hos 8.7

* 55.9 Ps 103.11

Isaiah 56

* 56.1 Isa 46.13; 61.8

* 56.2 Isa 58.13

* 56.3 v 6; Acts 8.27

* 56.4 vv 2, 6

* 56.5 v 7; Isa 26.1; 48.19; 62.2; 66.20

* 56.6 vv 2, 4; Isa 60.10; 61.5

r 56.8 Heb besides his gathered ones

* 56.9 Jer 12.9

s 56.10 Heb His

t 56.12 Q ms Syr Vg Tg: MT me

Isaiah 57

* 57.2 Isa 26.7

u 57.3 Heb an adulterer and she prostitutes herself

* 57.4 Isa 48.8

* 57.6 Jer 3.9; 5.9, 29; 7.18

v 57.8 Meaning of Heb uncertain

w 57.8 Or phallus; Heb hand

* 57.8 Ezek 16.26, 28; 23.7, 18

x 57.9 Or the king

* 57.9 Ezek 23.16, 40

y 57.11 Gk Vg: Heb silent even for a long time

* 57.17 Isa 1.4; Jer 6.13

z 57.19 Meaning of Heb uncertain

* 57.21 Isa 48.22

Isaiah 58

* 58.1 Isa 48.8; 50.1; 59.12

a 58.2 Or they delight to draw near to God

b 58.8 Or vindication

* 58.9 v 6; Ps 12.2; Isa 55.6

* 58.10 v 7; Ps 37.6

Isaiah 59

* 59.2 Isa 1.15; 58.4

* 59.3 v 13; Isa 1.15; 28.15; Jer 2.30

* 59.8 vv 9, 11, 14; Ps 125.5

* 59.9 v 14; Isa 5.30; 8.21, 22

c 59.10 Meaning of Heb uncertain

* 59.11 vv 9, 14; Isa 38.14; Ezek 7.16

* 59.14 Isa 1.21; 48.1

* 59.18 Isa 65.6, 7; 66.6

Isaiah 60

* 60.3 v 11; Isa 49.6, 23

d 60.5 Heb be enlarged

e 60.7 Q ms Heb mss Gk Syr Tg: MT will ascend on the favor of my altar

* 60.11 vv 5, 18; Ps 149.8

* 60.12 Zech 14.17

* 60.16 Isa 49.23; 63.8, 16; 66.11

* 60.18 v 11; Isa 26.1; 51.19; 54.14

f 60.19 Q ms Gk OL Tg: MT lacks by night

* 60.20 Isa 30.26; 65.19

* 60.22 Isa 51.2

Isaiah 61

* 61.5 Isa 60.10

* 61.6 Isa 60.5, 11; 66.21

g 61.7 Heb your

h 61.8 Or robbery with a burnt offering

* 61.8 Isa 30.18; 55.3

* 61.9 Isa 44.3; 54.3

* 61.10 Isa 12.1, 2; 49.4, 18; Rev 21.2

Isaiah 62

* 62.1 Isa 52.10; 61.11

* 62.2 vv 4, 12; Isa 60.3; 65.15

* 62.3 Zech 9.16

i 62.5 Cn: Heb your sons

* 62.5 Isa 65.19

* 62.10 Isa 11.10, 12; 49.11; 57.14

* 62.12 v 4; Isa 4.3; 51.10

Isaiah 63

* 63.2 Rev 19.13, 15

* 63.4 Isa 34.8; 61.2

j 63.6 Heb mss: MT I made them drunk

* 63.6 Isa 34.3; 51.17, 21, 22; 65.12

k 63.11 Heb he

l 63.11 Cn: Heb his people

* 63.13 Ps 106.9

* 63.14 Deut 32.12

* 63.16 Isa 44.6; 51.2; 60.16; 64.8

Isaiah 64

m 64.2 64.1 in Heb

* 64.2 Jer 5.22

* 64.3 Ps 65.5; 66.3, 5; 106.22

n 64.5 Meaning of Heb uncertain

o 64.7 Gk Syr OL Tg: Heb melted

* 64.7 Isa 9.18; 27.5; 54.8; 59.4

* 64.10 Isa 6.11

Isaiah 65

* 65.3 Isa 3.8; 66.3, 17

p 65.7 Gk Syr: Heb your

q 65.7 Gk Syr: Heb your

* 65.13 Isa 1.19; 5.13; 8.21; 41.17, 18; 66.5, 14

* 65.14 Mt 8.12; Lk 13.28

* 65.18 Isa 61.10

r 65.23 Or sudden terror

* 65.23 Isa 55.2; 61.9

* 65.24 Dan 9.27

* 65.25 Gen 3.14; Isa 11.6, 7, 9

Isaiah 66

s 66.2 Gk Syr: Heb these things came to be

* 66.2 v 5; Isa 40.26; 57.15; Mt 5.3, 4

* 66.3 Isa 1.11, 13; 65.2, 4

* 66.6 Isa 6.1, 8; 65.6

* 66.7 Isa 37.3

* 66.8 Isa 64.4

* 66.11 Isa 60.16

* 66.12 Isa 48.18; 60.4, 5

* 66.13 2 Cor 1.3, 4

t 66.14 Heb bones

u 66.15 Q ms: MT like a whirlwind

* 66.16 Isa 30.30; 34.3; 65.12

* 66.17 Ps 37.20; Isa 65.3, 4

v 66.18 Gk Syr: Heb lacks know

w 66.18 Gk Syr Vg Tg: Heb it is

x 66.19 Gk: Heb Pul

y 66.19 Gk: Heb those drawing the bow

* 66.19 Isa 42.12; 62.10

* 66.20 Isa 52.11; 60.4; 65.11, 25

* 66.23 Isa 1.13, 14; 49.7